Fryderyk Franciszek Chopin (Szopen)

 

Fryderyk Franciszek Chopin (Szopen)

 

 

Jednen z najwybitniejszych kompozytorów i pianistów polskich w historii. Najsłynniejszy pianista czasów w których żył. Najważniejszy z kompozytorów romantycznych w historii oddający swą pogłębioną ekspresję uczuć oraz wypowiedzi za pomocą muzyki. Poeta fortepianu. Wspaniały artysta inspirujacy się polską muzyką ludową urodził się 22 lutego lub 1 marca 1810 roku we wsi Żelazowa Wola (w pobliżu Sochaczewa) w której znajduje się muzeum oraz Dom Urodzenia Fryderyka Chopina. W Parku otaczającym dworek znajduję się również pomnik pianisty.


W 1817 roku Chopen zamieszkujący Warszawę wydał drukiem pierwszy utwór: Polonez g-moll. W warszawie kompozytor ukończył Liceum oraz naukę w Szkole Głównej Muzyki oraz występował na koncertach Teatru Wielkiego. W wieku poniżej 7 lat był już autorem kilku polonezy. W roku 1830 przeniósł się do Kalisza by następie w 1931 zamieszkać we Francji. Chopin uczył gry na pianinie: księżniczkę de Noailles, księżnę de Beauvau, księżnę de Chimay, baronową Rothschild, hrabinę Peruzzi i hrabinę Potocką a także Karolinę Hartmann, Karola Filtscha oraz swojego przyjaciela Adolfa Gutmanna. Szopen odrzucił tytuł "Pierwszego pianisty Jego Cesarskiej Wysokości Cara Rosji” co spowodowało, że nie mógł już powrócić do Polski. Zmarł 17 października 1849 w Paryżu.


Okresy twórczości:

Do 1830 (wczesne utwory) Pierwszy młodzieńczy okres twórczości Chopina ukształtował się pod wpływem polskiej tradycji dworskiej i wiejskiej (np. Michał Kleofas Ogiński, Karol Kurpiński), z drugiej strony na europejskim stylu brillant wczesnych romantyków (Johann Nepomuk Hummel, John Field, Carl Maria von Weber). Takimi popisowymi, a zarazem błyskotliwymi wirtuozowsko utworami są oba koncerty fortepianowe. W młodzieńczym dorobku Chopina obecne są formy klasyczne, takie jak rondo, wariacje, sonata, koncert, trio. Formy poloneza i mazurka nawiązują do tradycji narodowej i ludowej. Z łączenia form klasycznych i tradycji narodowej powstawały takie utwory jak Rondo a la Mazur, Rondo a la Krakowiak. Do 1839 (dojrzałe utwory) Drugi dojrzały okres twórczości tak charakteryzuje Józef M. Chomiński: W drugim okresie twórczości (począwszy od op. 6) skrystalizował się w pełni styl Chopina jako kompozytora narodowego i romantycznego.

Wyrastająca z ducha okresu Romantyzmu stylizacja muzyki tanecznej otrzymała w walcach pogłębiony artystycznie wyraz. Nowe podejście do techniki pianistycznej, manifestujące się w obu cyklach etiud, zaczęło decydować o obliczu wszystkich podstawowych gatunków...

Kontrast wyrazowy o silnych znamionach dramatycznych stał się charakterystycznym rysem takich form jak scherzo, ballada, nokturn[50]. 1840–1849 (późny okres)

Ostatni trzeci etap pracy kompozytorskiej Chopina cechują rozbudowane utwory cykliczne (Sonaty b-moll, h-moll, g-moll). Powiększeniu uległy rozmiary utworów jednoczęściowych (Ballada f-moll, Fantazja f-moll, polonezy fis-moll i As-dur, Polonez-Fantazja, Barkarola). Utwory te często budziły protest pierwszych słuchaczy, uważane za „trudne”, a zwłaszcza – zanadto dysonujące[51].

 

Gatunki:

Polonezy Wczesne polonezy, nawiązujące do popularnych wówczas w Warszawie utworów Ogińskiego, wydane zostały dopiero po śmierci kompozytora (9 utworów dziecięcych i młodzieńczych „op. posth.” = wydane pośmiertnie). W latach dojrzałych Chopin opublikował siedem polonezów, które są już zupełnie inne: bardzo dramatyczne i rozbudowane. Polonezy cis-moll i es-moll op. 26, skomponowane wkrótce po klęsce powstania listopadowego, oddają tragiczną atmosferę, w jakiej powstawały. Polonez A-dur op. 40 z racji uroczystego charakteru nazwano „wojskowym”; stosunkowo często opracowywano go na orkiestrę, gdyż jest to jeden z nielicznych utworów Chopina poddających się transkrypcji. Nastrój nieomal triumfalny stwarza najpopularniejszy, wirtuozowski Polonez As-dur op. 53. Od stylizowanego tańca najbardziej oddala się Polonez-Fantazja As-dur op. 61. Niektóre tematy w Polonezie-Fantazji w ogóle nie mają związku z tanecznym rytmem. Przypominając swobodną fantazję o złożonej „fabule uczuciowej”, utwór ten zasługiwałby na miano „poematu symfonicznego” na fortepian[52].

Mazurki:

Chopin skomponował 57 mazurków, w nieznany wcześniej sposób nawiązując w nich do muzyki ludowej z Mazowsza. Pierwowzorem Chopinowskiej stylizacji były trzy rodzaje tańców: zamaszysty mazur, szybki, wirujący oberek i powolny, melancholijny kujawiak. Tę ostatnią, „dworkową” wersję, kompozytor lubił najbardziej. Zazwyczaj przekształcał ją w taki sposób, że stawała się liryczną, bardzo osobistą, refleksyjną miniaturą odległą od jakichkolwiek związków z popularną „piosnką”[53].

Nokturny:

Chopin napisał 21 nokturnów. Są to liryczne, melodyjne miniatury. Najwcześniejsze są jeszcze dość sentymentalne, późniejsze są wyrazowo coraz bardziej urozmaicone. Na ich melodię szczególnie wpłynęło bel canto, gdyż Chopin był wielbicielem włoskiej opery, zwłaszcza Belliniego. Kantylenę oplata w nich kunsztowna ornamentacja. Scherza Zobacz też: Scherza Fryderyka Chopina Chopin napisał w późniejszych latach 4 Scherza. Wbrew tytułowi, są one raczej poważne, a nawet dramatyczne. Najpoważniejsze jest Scherzo h-moll op. 20, napisane podobno w okresie powstania listopadowego, z cytatem kolędy Lulajże, Jezuniu w części środkowej.

Ballady:

Mówi się, że 4 ballady Chopina: g-moll op. 23, F-dur op. 38, As-dur op. 47 (jedyna z „optymistycznym” zakończeniem) i f-moll op. 52 powstały pod wrażeniem lektury ballad Adama Mickiewicza, lecz nie znaleziono na to dowodów. Ewentualne pokrewieństwo z poezją co najwyżej zdradza narracyjny rodzaj dramaturgii. Dwa tematy przekształcane są na wzór perypetii w opowieściach poetyckich, po czym efektowna koda przynosi „rozwiązanie”, odległe jednak od jakiejkolwiek apoteozy[54].

Etiudy:

Étude Op. 10, No. 12, Rewolucyjna MENU0:00 Martha Goldstein .Ukończone zostały dwa cykle etiud: op. 10 i op. 25. Zgodnie z nazwą (fr. étude = studium, ćwiczenie) są one utworami pedagogicznymi i mają służyć doskonaleniu techniki pianistycznej. Ale po raz pierwszy w historii tego gatunku nie są to „nudne ćwiczenia”, którymi zamęczano pokolenia początkujących pianistów. Każda etiuda Chopinowska to arcydzieło. Jedną z najbardziej znanych jest, zamykająca opus 10, etiuda c-moll, zwana „rewolucyjną”. Preludia 24 Preludia op. 28 powstały jako symboliczny hołd złożony Janowi Sebastianowi Bachowi, którego muzykę Chopin cenił. Są wyraźnym nawiązaniem do Das Wohltemperierte Klavier, napisanym również we wszystkich 24 tonacjach dur i moll. Zgodnie z zasadą gatunku są krótkie (najdłuższe As-dur nr 17 ma 90 taktów, a najkrótsze E-dur nr 9 ma tylko 12). Harmoniczny porządek cyklu pozwala wykonywać go w całości, lecz sam Chopin grywał tylko po kilka miniatur.

Sonaty:

Chopin napisał 3 sonaty na fortepian: Sonatę c-moll op. 4, Sonatę b-moll op. 35 i Sonatę h-moll op. 58 oraz Sonatę g-moll op. 65 na fortepian i wiolonczelę. Spośród 3 sonat fortepianowych najpopularniejsza jest Sonata b-moll, której trzecia część, Marsz żałobny, grywany jest dzisiaj podczas pogrzebów, w rozmaitych transkrypcjach.

Koncerty:

Powstały dwa koncerty na fortepian i orkiestrę: f-moll op. 21 z 1829 r. i e-moll op. 11 z 1830 r. – oba z pierwszego okresu twórczości, pisane jeszcze w Polsce, osadzone w formie klasycznej. Inne Chopin skomponował 19 pieśni na głos z fortepianem, Trio fortepianowe oraz Sonatę wiolonczelową.


Wokalistka Emanuela Rabinska - zdjęcie z piosenki Romeo und Julia

Wokalistka Emanuela Rabinska - zdjęcie z piosenki Romeo und Julia.


Romeo und Julia:

https://www.youtube.com/watch?v=QhBkNEtMiAw


Frédéric Chopin Polish-French composer and pianist